Performans, resim, vaqıt yönelişinde media, reberlik, ortaqlıqnı qaplap alğan, istimalden ösümlik medeniyetine qadar ve feminizmden çatışma bölgelerindeki yaşayışqa qadar mürekkep mevzularnı talil etken çeşit yönelişlerde çalışqan ressam. Ukrainada, Kıyivden 26 kilometr uzaqlığında Muzıçı qasabasında yaşay. 1973 senesi Ukrainanıñ Donetsk vilâyetinde Jdanivtsi qasabasında (o vaqıt ŞSCB) dünyağa keldi. Bu bölge kömür madenciliginen meşur oldı ve Sovet zamanlarından başlap Rusiye ile Ukraina arasında ilân etilmeyip başlatılğan cenkke qadar sert ve qarışıq deñişmeler kördi.
Alevtina Kahidze Kıyivde Tasviriy Sanat ve Mimarcılıq Milliy Akademiyasında (1999-2004) ve Felemenkte Jan van Eyck Akademiyasında (2004-2006) tasil aldı. 2018-den berli o, Birleşken Milletler Teşkilâtında Ukrainanı Tollerantlıq elçisi olaraq temsil ete, Ars Electronica tarafından “State of ART(ist)” fahriy nişanı aldı, Avstriya tış işler nazirligi, Women in Arts Award – 2023, UN Women Ukraine mukâfatlarına lâyıq körüldi, Kazimir Maleviç adına Artist Award 2008 ile Genç reber ve ressamlar yarışmasınıñ (Kıyiv, NaUKMA Zemaneviy sanat merkezi 2002) namzeti oldı.
Kahidze bir çoq halqara ve ukrain sanat proyektlerinde iştirak ete, olar arasında eñ müimleri: Qırımnıñ Rusiye Federatsiyası tarafından işğali vaqtında Manifest 10 Halqara zemaneviy sanat bienalesinde, siyasiy mevzularnen bağlı 7-ncı Berlin bienalisinde iştirak etüv; Working for Change 54-ncı Venedik bienalisi çerçivesinde Mağrip pavilyonı içün leyqa, Ukrainada şahsiy proyektler - Pinchuk Art Centre merkezinde “Qapısız oda”, “Ya galereya” sanat merkezinde “Sen Volodımır Alevtina Syuzi Penelopanıñ evindesin”; Rinat Ahmetov ve “i3” grant programması sayesinde ömürge keçirilgen “Keç qalınamaycaq uçaqqa keç kalam” leyhası. Kahizde ayrıca Ukraina tarafından kontrol etilmegen topraqlarda ayat aqqında ikâye etken “Klubnika Andriyivna” leyhasınıñ müellifidir.
Leniye Umerova, 2024
2022 senesi dekabrniñ 4-nde Gürcistan-Rusiye sıñırından keçken qırımtatarı Leniye Umerova sözde rejim zonasınıñ qaidelerini bozğanı içün rus quvetçileri tarafından tutuldı. Qız onkologiya hastası babasınıñ sağlığı yaramay olğanı içün Kıyivden işğal etilgen Qırımğa keteyatır edi. Rusiye ükümeti martnıñ 16-na qadar Leniyeni esir tuta. Ruslar qıznı sözde “devlet sıñırınıñ rejimi bozuluvında” qabaatlap, bir sıra memuriy protokol tizdi. Birinci kere o, sanki vesiqalarını bermege istemegen, ondan soñ telefonını, bir de “araban çıqmayıp, qarşılıq köstergeni içün” eki protol aldı. Bir qaç kere Umerovağa 15 künlük memuriy apis cezası berildi. 5 mayıs 2023-te ise Moskvadaki Lefortovo mahkemesi qırımtatarı Leniye Umerovanı sözde “devlet hainligi” şübesinen apiske aldı. Rus quvetçileriniñ Leniyeni tutıp alğanlarından bir sene keçti. Mahkeme onıñ apiste tutulma müddetini 2024 senesiniñ yanvar ayına qadar uzattı, al-azırda bu soñ berilgen malümat.
Alevtina Kahidze eserlerinde Qırımda işğalciler tarafından qanunsız şekilde mahküm etilgen pek çoq siyasiy mabüs, ukrain ve qırımtatar aktivistleri, em de rus işğalci rejimine qarşılıq köstermege devam etken yerli sakinler aqqında defalarca söz yürsete. Sanatkârnıñ bu ve buña beñzegen işleri - onıñ bu insanlarnen şahsen tanışuvıdır. “Bir şeyni menimsemek, bu aqta tüşünip olmaq içün, men bu vaqialarnı, insanlarnı ve olarnıñ ikâyelerini resimge çevirmek keregim - böyleliknen öz vizual qayd etüvlerim peyda ola”, - dey ressam. Ressam böyle vaqialarğa diqqat kösterip, olarnıñ ikâyelerini kâğıtta tasvir ete.